„Nie myli się tylko ten, kto nic nie robi”, powiedzenie to możemy odnieść do każdej dziedziny życia, bo w końcu każdemu z nas zdarzają się pomyłki i błędy i nie ma możliwości by je zupełnie wyeliminować. Niektóre błędy kosztują jednak bardzo wiele, np. przez błąd lekarza może ktoś stracić zdrowie lub życie, a przez błąd prawnika można przegrać postępowanie sądowe, z uwagi jednakże na fakt, że prawnik zawodowo zajmuje się świadczeniem pomocy prawnej, jego odpowiedzialność za błędy popełnione podczas wykonywania pracy jest większa, od prawnika wymaga się po prostu więcej.
Odpowiedzialność prawnika za błędy popełnione podczas prowadzenia sprawy podlega regulacjom Kodeksu cywilnego, a ściślej artykułowi 471, który stanowi, że dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.
Dłużnik jest ponadto odpowiedzialny za niezachowanie należytej staranności. Profesjonalny pełnomocnik, a więc adwokat lub radca prawny, wykonując swoje obowiązki zawodowe jest zobligowany do działania ze szczególną starannością, a jeżeli tej staranności zabraknie, wówczas po stronie prawnika powstaje odpowiedzialność za szkody wyrządzone na rzecz klienta.
Jeżeli więc podczas postępowania sądowego pełnomocnik popełnił błąd, który był skutkiem niedbalstwa ze strony prawnika, jego lekkomyślności lub niekompetencji i z tego powodu klient przegrał postępowanie sądowe, czyli poniósł szkodę, to wówczas można domagać się od prawnika naprawienia zaistniałej szkody, czyli można go pozwać.
Wiele podmiotów oferujących pomoc frankowiczom i przedstawiających się jako kancelarie dla frankowiczów działa jako sp. z o.o. lub s.a Jednym z powodów wybrania takiej formy działalności może być chęć ograniczenia swojej odpowiedzialności w razie popełnienia błędu. Dochodzenie odszkodowania od tego typu firm może być utrudnione lub niemożliwe.
Prawnik nie odpowiada jednak za rezultat swojej pracy, oznacza to, że adwokat/radca prawny nie może się zobowiązać do wygrania określonej sprawy i nie można mu czynić zarzutów z tego powodu, że postępowanie nie ułożyło się po myśli klienta, jeżeli po stronie prawnika nie doszło do żadnych uchybień i sprawa była prowadzona z dołożeniem należytej staranności.
Jeżeli jednak negatywne dla klienta skutki powstały na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków, które ciążą na prawniku w związku z zawartą umową, to wtedy po jego stronie powstaje odpowiedzialność.
Oczywiście prawnikowi nie można czynić zarzutów, gdy niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy wynika z okoliczności za które nie ponosi odpowiedzialności. Nie można więc obarczyć prawnika odpowiedzialnością za przegrane postępowanie, gdy przegrana ta wynikała np. z faktu, że to klient pewne informacje przed swoim pełnomocnikiem zataił.
Każdy adwokat i radca prawny zobowiązany jest do posiadania obowiązkowego ubezpieczenia, z którego pokrywane są odszkodowania w razie gdy prawnik popełni błąd.
Na temat odpowiedzialności pełnomocników wobec swoich klientów wypowiedział się również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 grudnia 2004., sygn. akt: V CK 297/04, w którym stwierdził, że „Adwokat i radca prawny odpowiadają za szkody wyrządzone mocodawcy wskutek własnych zaniedbań i błędów prowadzących do przegrania sprawy, której wynik byłby korzystny dla tej strony, gdy pełnomocnik zachował należytą staranność. Mocodawca może żądać odszkodowania, a sąd orzekający w sprawie powinien ocenić należytą staranność wymaganą od adwokata i radcy przy uwzględnieniu profesjonalnego charakteru ich działalności.”
Sąd Najwyższy uznał więc, że klient może dochodzić od swojego pełnomocnika odszkodowania, jeżeli błędy i zaniedbania doprowadziły do przegrania sprawy, czyli gdyby pełnomocnik owych błędów nie popełnił to sprawa zakończyłaby się sukcesem. Należyta staranność pełnomocnika podczas wykonywania przez niego czynności zawodowych, powinna być oceniana przez pryzmat zawodowego i profesjonalnego charakteru jego działalności, w końcu klient dlatego korzysta z usług prawnika, by ustrzec się błędów i pomyłek procesowych, które mogą doprowadzić do przegarnia sprawy.
Prawnik będzie odpowiadał wobec swojego klienta również wówczas, gdy szkoda powstanie na skutek działania lub zaniechania osób z którymi pełnomocnik współpracuje. Przepis stanowi bowiem w tym zakresie, że dłużnik odpowiedzialny jest jak za własne działanie lub zaniechanie za działania i zaniechania osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, jak również osób, którym wykonanie zobowiązania powierza, zatem to prawnik będzie odpowiadać np. za terminowe wniesienie pism procesowych i jeśli jakiś termin nie zostanie dochowany, gdyż sekretarka zapomniała go wysłać na czas, to nadal wobec klienta odpowiada prawnik i to on poniesie z tego tytułu konsekwencje.
Co bardzo istotne, każdy profesjonalny pełnomocnik zobowiązany jest do posiadania ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, poszkodowanemu działaniami pełnomocnika klientowi łatwiej jest więc uzyskać rekompensatę.
