Kancelarie Frankowe sp. z.o.o. i odszkodowawcze zostaną zlikwidowane? Po tym, jak Europejskie Centrum Odszkodowań EuCO zaczęło mieć problemy z przekazywaniem wierzycielom należnych im odszkodowań, które zostały wyegzekwowane od ubezpieczycieli, temat znów stał się przedmiotem dyskusji. Główny problem dotyczy uregulowania działalności firm, pośredniczących w postępowaniu odszkodowawczym. Ministerstwo Sprawiedliwości i NRA ma dwa rozwiązania.
Prawnicy uważają, że najlepsze w rozwiązaniu tego problemu, będą dwa podstawowe modele. Funkcjonują one również w innych krajach europejskich i regulują sposoby działalności kancelarii odszkodowawczych. Pierwszy z nich dotyczy ograniczenia wprowadzanych zmian wyłącznie do uregulowania sytuacji doradców odszkodowawczych.
Drugi natomiast mówi o wprowadzeniu regulacji wobec wszystkich podmiotów poza korporacyjnych, które oferują swoje usługi prawne. Wobec pierwszego z podanych rozwiązań jest przychylne Ministerstwo Sprawiedliwości. Propozycję rozwiązania problemu można znaleźć w projekcie ustawy o szczególnych zasadach prowadzenia działalności gospodarczej, która świadczy usługi prawne. Znajdują się one w załączniku do uchwały nr 65/2022 Naczelnej Rady Adwokackiej z 10 września 2022 roku.
Projekt ustawy, który zaproponowało Ministerstwo Sprawiedliwości, będzie regulować funkcjonowanie tak zwanych kancelarii odszkodowawczych. Przed wpisem do Wykazu Prac Legislacyjnych Rady Ministrów, zostanie skierowany do Zespołu do spraw Programowania Prac Rządu w KPRM. Jeśli uzyska wpis do wyżej wspomnianego wykazu, projekt zostanie przekazany do konsultacji opinii publicznej.
Przewiduje on funkcjonowanie kancelarii odszkodowawczych w znacznie podwyższonym standardzie. W skład podwyższonych wymagań będzie wchodzić między innymi posiadanie wyższego wykształcenia w dziedzinie prawa oraz niekaralności wszystkich osób zatrudnionych w kancelarii. Dotyczy to osób, będących w zarządzie, jak i obsługujących klientów.
Jednym z ważniejszych założeń projektu Ministerstwa Sprawiedliwości jest wykluczenie możliwości przetrzymywania pieniędzy należnych klientom, przez kancelarie odszkodowawcze. W praktyce miałoby wyglądać to w następujący sposób – wykorzystując opcję podzielonej płatności, część należności trafiałoby od razu do poszkodowanego, a część do kancelarii odszkodowawczej.
Nieco inny pomysł na rozwiązanie tego palącego problemu ma NRA, która wystosowała własny projekt do senackiej Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Projekt NRA mówi o ograniczeniu możliwości świadczenia usług prawniczych w Polsce przez osoby do tego niewykfalifikowane. Czynności takie jak doradztwo prawne, reprezentacja przed sądami, prokuratorami w komisariatach policji oraz związane z zakładami ubezpieczeń powinny być pełnione przez osoby wykwalifikowane i profesjonalne np. adwokatów i radców prawnych.
Prawnicy uważają, że w kwestiach związanych z pomocą prawną, nie ma miejsca na półśrodki. Pomoc ta, powinna być udzielana przez osoby wykwalifikowane, z odpowiednim wykształceniem, a tym samym kompetentne. Jest to gwarancją bezpieczeństwa dla osób korzystających z usług prawnych. Po pierwsze – ich kwalifikacje poparte są stosownymi dokumentami, po drugie – obowiązkiem osób pełniących zawód adwokata, czy radcy prawnego, jest posiadanie ubezpieczenia OC, gdyby doszło do rażących błędów w prowadzeniu danej sprawy. Standard pomocy prawnej powinien być jak najwyższy.
Jak uregulować działanie kancelarii odszkodowawczych? Wszyscy są zgodni, co do obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa klientom, korzystających z ich usług. Jak jednak rozwiązać ten problem?
Wypowiadający się w tej sprawie prawnicy uważają, że sprawy związane z odszkodowaniami są zazwyczaj dość trudne i osoba korzystająca z pomocy prawnej przy ich rozwiązaniu, ma prawo być pewna kompetencji swojego przedstawiciela. Oraz aby klienci byli zabezpieczeni w relacji z rzeczoną kancelarią odszkodowawczą odpowiednimi przepisami prawnymi.
Problem z firmami odszkodowawczymi zauważa również Rzecznik Praw Człowieka. Interweniował on w ministerstwie sprawiedliwości, gdzie udzielono mu stosownych informacji. Według jego opinii należy jak najszybciej wrócić do projektu legislacyjnego i uregulować działanie kancelarii odszkodowawczych. Wprowadzone zmiany mają przede wszystkim zwiększyć ochronę klientów tych kancelarii.
NRA wypowiada się o kancelariach odszkodowawczych kontrowersyjnie. Według nich powinny zostać całkowicie zlikwidowane. Prawnicy uważają, że z obecnie obowiązującymi normami prawnymi, każda osoba może założyć kancelarię odszkodowawczą, a nawet prawniczą, nie posiadając nawet wykształcenia prawniczego. Jest to bardzo niebezpieczne zjawisko, przede wszystkim dla potencjalnych klientów.
Kancelarie odszkodowawcze nie zgadzają się z prawnikami, ponieważ godzi to w interesy ich firm. Polska Izba Doradców i Pośredników Odszkodowawczych uważa że, NRA nie rozumie potrzeb współczesnego klienta usług prawniczych i nie wychodzi im na przeciw.
NRA nadal pozostaje przy swoim twierdzeniu, że pomoc prawna winna być świadczona przez profesjonalistów, osoby mające wykształcenie prawnicze, gdyż jest to w interesie klientów, ich oraz ich bezpieczeństwa. Zaznaczając, iż kancelarie odszkodowawcze nie korzystają z pomocy prawników w postępowaniu przedsądowym, a jedynie już na etapie sądowym, co może prowadzić do komplikacji i nadużyć, często wynikających z niewiedzy pracowników kancelarii.
Pracownicy kancelarii odszkodowawczych nie godzą się z taką narracją. Uważają, że projekt NRA nie leży w interesie społecznym, ponieważ pozbawia ich szybkiej i stosunkowo taniej pomocy prawnej, opartej na modelu suceess fee. Zarzucają również prawnikom monopolizację rynku usług prawniczych.
Sucees fee. Rzeczywiście bardziej opłacalne dla klienta? Według zebranych danych, niekoniecznie klient może na tym zyskać. Dla przykładu, kancelaria odszkodowawcza może pobrać za swoje usługi 30% kwoty odszkodowania. W takiej sytuacji pozostała kwota z odszkodowania może nie być wystarczająca na pokrycie szkód. W przypadku niektórych firm odszkodowawczych procent w succees fee może wynieść nawet do 60% kwoty odszkodowania.
Wypowiadający się w rzeczonej sprawie prawnicy są jednak sceptyczni, czy projekt NRA zostanie wprowadzony. Sugerują jednak wykorzystanie półśrodków, dla dobra klientów, i ograniczyć świadczenie usług prawniczych do prawników korporacyjnych oraz absolwentów studiów prawniczych. Przy zaznaczeniu jednego, istotnego warunku dla tych ostatnich, jakim miałoby być wykupienie ubezpieczenia OC, jak i ograniczenia w reklamowaniu swoich usług. Termin „kancelaria” zostałby również zastrzeżony jedynie dla wykwalifikowanych prawników.
